Anito Matos Sai Komentatór Ba D’Academy Asia 2

Hanesan orguillu (kebangaan) bo’ot ida. Oportunidade ida ne’ebé ke kualker ema la hetan. Ne’e fiar bo’ot ida ke ha’u hetan iha ha’u nia kareira ne’e atu ramata ona iha idade 54 anos.

Naran Anito Matos la’os foun ba Timor-oan sira nia tilun. Mane ho idade tinan 54 ne’e bain-bain ema bolu Anito. Nia hanesan kantór sernior, no hanesan mós aprezentadór ba kualker eventu ruma ne’ebé hala’o iha rai laran.

Esperiensia iha área múzika, no aprezentadór ema hotu-hotu la konfundi tan ho Anito nia kapasidade. Satan, hanesan aprezentadór ne’ebé sempre halo ema hotu hamnasa ho nia liafuan kómiku sira.

Ho esperiensia hirak ne’ebé nia iha durante tinan barak nia laran, kompañia ETO (ETO+) ne’ebé serbisu hamutuk ho estasaun televizaun INDOSIAR ba programa Dangdut Akademy Asia 2 (D’Academy Asia 2), tau fiar ba nia sai hanesan komentadór reprezenta Timor-Leste ba eventu ne’e. Eventu ne’e rasik hala’o ba nasaun sira iha Asia atu kompete iha múzika dangdut nian ne’ebé sei halo abertura iha loron (23/10/2016).

“Talves tanba ha’u nia esperiensia iha múzika ne’e hahú iha 1979 to’o agora. Ha’u nia kareira ne’e tinan 35 ona. Ho esperiensia sira ne’e hotu maka bainhira INDOSIAR husu dehan katak, sira presiza komentatór ema ne’ebé maka iha esperiensia iha múzika, palku, festival, no mós kompetisaun konkorente múzika ninian,” dehan Anito ba Matadalan hafoin hasoru malu ho Sekretáriu Estadu Juventude Desporto Leovigildo Hornai iha Lesidere Kinta (21/09).

Nia haktuir katak, fiar ne’ebé fó ba nia, dahuluk hosi ETO+ maka sujere nia naran ba INDOSIAR, depois sira rasik mai haree ninia skill ne’e nune’e duni ka lae, maske profile sira ne’e iha hotu ona. “Sira to’o mai, sira haree ha’u nia performance lori acara, profile, no bainhira ami la’o hamutuk sira hatudu reasaun ba ha’u. Sira dehan, ami la hili sala,” nia haktuir. No iha biban ne’e sira husu ba nia atu labele hamonu ba rai fiar ne’ebé sira fó ba nia.

Kona-ba juri, nia esplika katak, sira hosi INDOSIAR rasik maka hili, ne’eduni sira hili ema na’in rua. No sira la ba iha ne’ebá. Sira iha Timor de’it no sira fó klasifikasaun liu hosi skype de’it. Hafoin finál maka sira foin aranka ba Indonézia. “Juri na’in rua hosi Timor maka José Freitas (Vokalista hosi banda Cinco de Oriente) ho Sávio kanta iha grupu Amizade Band,” nia dehan.

Ba nia, tenke ba diretamente iha ne’ebá (Indonézia) para hamutuk ho komentatór sira hosi nasaun lima seluk, hanesan hosi Indonézia rasik, Thailándia, Malázia, Singapura, no mós Brunei Darusalam. “Ami tur hamutuk para fó ami nia komentáriu hodi fortifika juri sira nia klasifikasaun ba kontestante sira,” dehan Anito.

Esperiensia iha komentatór? Nia dehan, ba sai hanesan komentatór ka sai juri, no mós aprezentadór (master of cerimony) ba programa sira ne’e la’os buat foun ida ba nia. Soke ba iha Indonézia ita tenki lori atividade sira ne’e ho lian Indonézia nian.

“Depois ita atu halo buat sira kómiku hanesan bai-bain ha’u halo iha ne’e kan ita halo ho lian Tetun. Ita ba iha ne’ebá ita halo ho lian Indonézia ita tenke haree ema nia ambiente, no mós situasaun tanba ema Indonézia dalaruma la gosta. Ita iha ne’e delaruma ita halo buat ruma kle’uk uituan mós la iha problema, iha ne’e ita nia demokrasia ne’e bo’ot. Agora iha Indonézia liafuan ne’e ita tenki sukat,” nia reforsa liu tan.

Tan ne’e tenki adapta lai ho ema nia situasaun. Maibé tuir nia, klaru katak, konfiansa ne’ebé ETO+ sira fó ba nia, promete sei la hamonu ba rai, no tanba sira hasoru malu ho Sekretáriu Estadu Juventude Desportu (SEJD), Leovigildo Hornai hodi fó korajén ba nia, ho kolega kontestante sira.

Sentimentu? Nia dehan, “Hanesan orguillu (kebangaan) bo’ot ida, no oportunidade ida ne’ebé ke kualker ema la hetan. Ne’e fiar bo’ot ida ke ha’u hetan iha ha’u nia kareira ne’e atu ramata ona, ha’u ho idade 54 ha’u nia kareira ne’e atu la’o ona ba ikun, derrepente oportunidade osan mean ida ne’e mai,” nia espresa.

No ba nia, halo ida ne’e, alén de, ema la koñese de’it nia iha rai laran, maibé hanesan Timor-oan sé nia tampil iha INDOSIAR mínimu ema 50 to’o juta 100 bele akompaña iha kanál INDOSIAR nian. “Minimál ha’u hanesan Timor-oan ida ha’u ba tur iha ne’ebá iha ema selebriti, no artista sira famozu Indonézia nian ho nasaun sira hanesan Thailándia, Singapura, Brunei Darusalam, no Malázia, ne’e orguillu bo’ot teb-tebes ba ha’u no mós  ha’u nia kolega artista sira para aban bainrua sira bele tuir ha’u nia dalan,” nia dehan ho kontente.

Entretantu, kontestente sira ne’ebé hafoin liu selesaun hodi reprezena Timor-Leste ba eventu ne’e hamutuk ema na’in neen (6), maka hanesan, Auria Isaura Laura do Santos Cancio (Lola Cancio), Auxiliadora A. da Costa Bria Vilela (Dora), David Cesar Gusmão de Oliveira, Marcos de Araújo de Deus, Maria Vitoria da Costa Borges, no Jerry Kong. (Jon)

Matadalan